مواد مرکب خردهای
مواد مرکب خردهای عبارتند از مخلوط ذرات چوب و یا سایر مواد لیگنوسلولزی با مواد اتصالدهنده که تحت تاثیر فشار و حرارت محکم شده و ورقهای مسطح با ابعاد معین را بوجود میآورند.
این مواد از دو گروه تشکیل میشوند:
تخته خرده چوب که از چیپس، تراشه و ویفر ساخته میشود و تخته فیبر که عناصر تشکیلدهنده آن فیبر و دستههای آن هستند.
تخته خردهچوب
تخته خرده چوب را از خردههای نسبتاً ریز چوب که با ادوات برشی یا خردکنهای مکانیکی تهیه میشود میسازند. به خرده چوبها چسبی از نوع مصنوعی میزنند و اغلب برای بهبود ثبات ابعاد یا خواص مکانیکی تخته، به چسب، پارافین میافزایند.
خردهچوبهای مصرفی در ساخت تخته خرده چوب از مازاد صنایع دیگر چوب فراهم میگردد. در این فرآیند خردهها با اندازه و شکلهای مختلف تولید میشوند.
همانگونه که قبلاً در طبقهبندی فرآوردهها ملاحظه شد فرآوردههای خردهای شامل، تخته تراشه، تخته ویفر و تخته چیپس میباشند:
- تراشه با برش تهیه میشود و از لحاظ شکل هندسی به تمبر شبیه است. نسبت پهنا به طول در تراشه 2:1 تا 1:1 متغیر است و ضخامت آن 120 تا 140 پهنای آن است.
- ویفر تراشه نسبتاً بزرگی است که با دستگاه برش مخصوص تولید میگردد.
- چیپس توسط خردکنهای مکانیکی با شکل و اندازههای متفاوت تهیه میشود.
با اندازهگیریهای جزئی در تختههای تولید شده، فرضیههای در نظر گرفتن شکل بیضوی برای خرده چوبها پیشنهاد گردید، ولی به علت ساختمان فیبری چوب، خردهها هیچوقت به صورت بیضی صاف درنخواهند آمد بلکه پارههائی با سطح ناصاف گسیخته میباشند.
تخته خرده چوب روی نوار متحرک تشکیل میشود و جهت حرکت نوار (جهت ماشین) نام دارد. خواص تختهای که به این ترتیب ساخته میشود به طورکلی در امتداد طول خردهها متمایز است و همین امر سبب خاصیت ایزوتروپیک آن میگردد.
تخته فیبر
تخته فیبر تا حدود بسیار زیادی شبیه تخته خرده چوب میباشد و مواد متشکله آن دستههای تارها و قطعات تار فیبر هستند و تنها وجه تمایز آن با تخته خرده چوب اندازه خردههای تشکیل دهنده آنهاست.
توجه:
تخته فیبر با وزن ویژه متفاوت تولید میگردد. وزن ویژه تختههای پرس نشده از 02/0 تا 40/0 متغیر است. از آنجا که این تخته عایق صدا و حرارت است به (تخته عایق) معروف میباشد.
- تخته عایق که عایق صدا و حرارت میباشد.
- تخته فیبر با تراکم متوسط که وزن ویژه آن بین 40/0 تا 80/0 میباشد.
- تخته فیبر سخت که وزن ویژه آن ممکن است تا 45/1 افزایش یابد.
عناصر چوبی تخته فیبر پس از آمادهسازی چوب برای گسیخته شدن توسط ادوات مکانیکی تولید میگردند.
فرآیند تولید تخته فیبر بر سه نوع است:
- خشک
- نیمه خشک
- تر
که براساس مقدار رطوبت از یکدیگر تفکیک میشوند و تخته فیبر حاصل از هر فرآیند دارای خواص معینی است.