سنگ رسی، سنگ لوح و خاک رس منبسط شده - تعاريف گروه سنگ رسی، سنگ لوح و خاک رس منبسط شده | Definitions of Expanded Clay Aggregate

خاک رس، سنگ رسی و سنگ لوح منبسط شده

این سنگدانه‌های سبک با حرارت دادن مواد خام مناسب در کوره گردنده، تا نقطه ذوب اولیه (درجه حرارت 1000 تا 1200 درجه سانتی گراد) تولید می‌شوند. انبساط این مواد در اثر ایجاد و محبوس شدن گازها، در جرمی که در اثر حرارت به حالت خمیری روان در آمده، حاصل می شود.

این بافت متخلخل در مرحله سرد شدن حفظ می‌گردد به طوری که وزن ویژه ظاهری جسم منبسط شده، کمتر از مقدار آن قبل از حرارت دیدن می‌باشد. غالباً مواد خام را قبل از حرارت دادن به اندازه‌های مطلوب خرد می کنند، اما خرد کردن پس از منبسط شدن نیز ممکن است انجام گیرد. انبساط را همچنین می توان در کوره های ذوب کننده نواری بدست آورد.

در این کوره‌ها مواد مرطوب شده در روی میله های متحرکی که در زیر مشعل ها قرار دارند حمل می شوند بطوریکه درجه حرارت تدریجاً به کل عمق بستر مصالح نفوذ می‌نماید. گرانروی (ویسکوزیته) مواد بگونه‌ای است که گازهای ایجاد شده در آن محبوس می گردند (مانند کوره گردنده). مواد پس از سرد شدن خرد می‌گردند و یا از ابتدا نیز می‌توان از مواد گلوله شده استفاده نمود.

مصرف مصالح گلوله شده سبب تولید ذراتی می شود که پوشش لعابی صافی به ضخامت 50 الی 100 میکرون روی قسمت داخلی متخلخل آنها را می پوشاند. این ذرات تفریباً کروی شکل با لعابی که خاصیت نیمه‌آب‌بندی دارد، نسبت به ذراتی که این پوشش را ندارند دارای جذب آب کمتری است.

جذب آب ذرات اخیرالذکر در حدود 12 تا 34 درصد می‌باشد. ذرات پوشش دار آسان تر جابجا و مخلوط می شوند و تولید بتن با کارائی زیادتر می نماید و لیکن معمولاً گرانتر از مصالح بدون پوشش و گوشه دار می باشند.

سنگ رس و یا خاک رس منبسط شده که با روش کوره‌های ذوب کننده نواری تولید می شوند دارای وزن مخصوص بین 650 تا 900 کیلوگرم بر متر مکعب می باشند در صورتیکه که وزن مخصوص مصالح تولید شده در کوره گردنده بین 300 تا 650 کیلوگرم بر متر مکعب می باشد.

این مصالح تولید بتن‌هایی با وزن مخصوص حدود 1400 تا 1800 کیلوگرم بر متر مکعب می نمایند. مقاومت بتن هائیکه با سنگ رس و یا خاک رس منبسط شده ساخته می شوند معمولاً بیش از مقاومت بتن‌های حاوی سایر سنگدانه‌ها می‌باشد.

- خاک رس منبسط شده که با روش کوره‌های ذوب کننده نواری تولید می شود بانام اگلایت (Aglite) معروف است.

- تولیدات کوره گردنده به اسم لیکا (Lica) فروخته می شوند.

- در اروپای شرقی سنگ رس منبسط شده (Leca) و غیره که به روش کوره های ذوب کننده نواری تهیه می شوند با نام آگلوپوریت (Agloporiate) معروف است.

- مصالحی که با کوره گردنده ساخته می شوند به‌ نام کرامزیت (Keramzite) معروفند.